تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران

در این مقاله به بررسی تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران به­عنوان یکی از مهم­ترین بخش­های اقتصادی ایران پرداخته می شود. منظور از ساخت اجتماعی ساخت هنجاری بوده و تغییرات نیز در یک بازه­ی زمانی پنجاه سال بررسی شده است.      محور این مطالعه هنجارهای اخلاقی مربوط به کسب­وکار می­باشند که ما در این مقاله از آنها تحت عنوان «هنجارهای اخلاق اقتصادی» نام می­بریم. بررسی تغییرات هنجارهای اخلاق اقتصادی از آن جهت دارای اهمیت است که  پایبندی به هنجارهای مذکور بروز هرگونه تخلف اقتصادی در بازار را محدود می­ساخته است. لازم به ذکر است که این هنجارها از دستورات مذهبی نشأت می­گرفته­اند.     در این تحقیق تغییرات ساخت اجتماعی بازار تهران با استفاده از روش کیفی و مصاحبه عمیق با 27 نفر از کسانی که در بازار تهران در نقش­های مختلف اقتصادی و غیراقتصادی فعالیت داشته­اند بررسی و واکاوی شده است.     یافته های این تحقیق نشان می­دهد تغییراتی در ساخت اجتماعی بازار تهران پدید آمده و پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران کاهش یافته است. به­علاوه مصاحبه شوندگان پس از اشاره صریح به تنزل پایبندی به این هنجارها؛ به پیامدهای آن مانند رواج دروغگویی، دغل بازی و کلاهبرداری در بازار تهران اشاره کرده­اند. همچنین براساس یافته­های این تحقیق می­توان ادعا نمود که کاهش پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی در بازار تهران تحت تأثیر، تغییر ارزش­ها بوده و تغییر ارزش­ها نیز از طریق مکانیسم تغییر بافت نیروی­کار در بازار تهران بر پایبندی به هنجارهای اخلاق اقتصادی تأثیرگذار بوده است.